Hoe je in no time een goeroe kunt worden

Je komt ze overal tegen.

Online en offline, in allerlei gedaanten.

Gladde Amerikanen die weten hoe je veel geld kunt verdienen. Zenmeesters die verlichting hebben bereikt. Topcouturiers die bepalen wat we deze winter moeten dragen.

Ze trekken mensen aan als een magneet. We kijken naar ze op. We lijken wel verliefd.

Waarom hebben die goeroes zo’n invloed op ons? Dat wil de Amerikaanse filmmaker Vikram Gandhi ook wel eens weten. Op een reis door India ziet hij leiders die zo fake zijn dat ze door de mand zouden moeten vallen. In plaats daarvan hebben ze veel volgelingen. Hoe kan dat? Om het antwoord te vinden begint hij een experiment: hij wordt zelf goeroe.

Hij kleedt zich als een Indiase leermeester, compleet met lang haar, baard en kurta (lange tuniek). Hij mediteert, doet zelfverzonnen yogaoefeningen, zingt zelfverzonnen mantra’s en zuigt een reinigingstechniek uit zijn duim die bestaat uit het visualiseren van blauw licht. Twee vrouwelijke assistenten zorgen voor de PR en huren zaaltjes voor hem. Hij noemt zichzelf Kumaré en gaat op tour door Arizona.

Enkele weken later heeft hij, tot zijn stomme verbazing, al 12 volgelingen. Ze doen zijn yogaoefeningen, zingen zijn mantra’s en visualiseren het blauwe licht. Stuk voor stuk intelligente mensen, op zoek naar ontwikkeling en geluk. Ze hangen aan zijn lippen en dichten hun meester allerlei bijzondere eigenschappen toe. Ze geloven dat hij helderziend is. Zijn energie is helend en hij draagt diepe wijsheid in zich.

In de psychologie heet dit projectie.

Projectie is een interessant verschijnsel. We kennen het allemaal. Denk maar eens aan de laatste keer dat je verliefd was. Maakte je de ander toen mooier, beter en liever dat hij of zij werkelijk was?

Je bent niet de enige. Het voelt fijn, het idee dat je het antwoord op alle vragen bij iemand gevonden hebt. Het geeft een rush. Maar die kan niet eeuwig duren: er komt een moment dat de realiteit doordringt en je ziet wie die ander werkelijk is. Dan gaat de relatie uit, of je gaat over op “houden van”.

Zo gaat het met goeroes ook. Een goeroe wordt gemaakt door zijn volgeling. De goeroe en de volgeling hebben elkaar nodig omdat ze zich alleen samen kunnen ontwikkelen. Dat gaat heel diep.

Waarom? Omdat baby’s zo overleven.

Vanaf het allereerste begin heeft een mens behoefte om zich te verbinden met een ander. Een baby heeft, afhankelijk als hij is, een betrouwbaar iemand nodig om voor hem te zorgen. Voor zo’n kleintje is pappa “de man die alles kan” en mamma “de onuitputtelijke bron van voeding en koestering”. Voor het kindje staan de ouders op een voetstuk. Het schenkt hen instinctief vertrouwen. Ouders willen dat vertrouwen dolgraag waarmaken en zetten hun beste beentje voor. Zo haalt het kind het beste in hen naar boven. In deze ideale situatie voelt de baby zich volkomen veilig. Hij hoeft zelf niets te doen

Het kindje wordt groter en ontdekt dat pappa en mamma niet perfect zijn. Normaal gesproken is dat geen punt. Want vader en moeder zijn ondanks de fouten die ze wel eens maken “goed genoeg” om te blijven vertrouwen. Het kind weet en kan steeds meer zelf en wordt gaandeweg steeds minder afhankelijk. Daarom hoeven vader en moeder niet meer op dat voetstuk te blijven staan. Het kind houdt van zijn ouders, ook al zijn het imperfecte mensen. Het leven gaat verder.

Dan komt de puberteit. Hormonen slaan toe, op weg naar volwassenheid. Loopt de ontwikkeling gesmeerd dan heeft een puber zijn eigen ideeën en voorkeuren. Nu is het nodig zich flink af te zetten tegen de allereerste en allerbelangrijkste goeroes in het leven: pa en moe. Waren ze nog niet van het voetstuk af, dan gebeurt dat nu. Dat hoort erbij als je wilt worden wie je bent. Niet je ouders weten wat het beste voor je is. Dat weet je als puber zelf veel beter. Je kiest nieuwe, andere goeroes, of je ouders dat nu leuk vinden of niet.

En ook dit gaat voorbij. Er komt een gezonde, zelfstandige volwassene uit de bus. Iemand die weet waar hij voor staat, die zijn eigen koers kan varen. Hij zoekt zijn ouders op als er iets is. Niet omdat ze op een voetstuk staan, maar omdat hij hun inzicht en advies waardevol vindt. Zodat hij daarna zelf kan bepalen wat hij gaat doen om zijn problemen op te lossen.

Maar ideale plaatjes bestaan natuurlijk niet. Nooit.

Er gaat altijd wel iets mis in die ontwikkeling. Soms een beetje, soms heel erg. In het contact tussen ouders en kind is er altijd wel een behoefte die niet wordt bevredigd en die de ontwikkeling een heel andere kant op stuurt. En dat heeft dan weer rechtstreeks invloed op de mate waarin volwassenen een goeroe nodig hebben. Alsof er nog een stukje afgemaakt moet worden de ontwikkeling.

Ga maar na. Wat gebeurt er met het meisje dat niet gezien werd door haar moeder, hoe zeer ze zich ook inspande? In de hoop alsnog gezien, erkend en gewaardeerd te worden blijft ze als vrouw altijd en overal haar stinkende best doen. Bij elke leraar, relatie of opdracht. Ze mag niet falen, vindt dat ze perfect moet presteren. Ten koste van zichzelf. Ze plaatst anderen gemakkelijk op een voetstuk (of ze dat nu verdienen of niet) en blijft afhankelijk van waardering van buitenaf.

Ga maar na. Wat gebeurt er met de jongen die van zijn vader nooit de kans kreeg om zelf zijn problemen op te lossen? Als zijn fietsband geplakt moest worden kon vader het beter en sneller. Als er een kast gemonteerd moest mocht zijn zoon het niet zelf doen. Als man blijft de zoon daarom denken dat anderen dingen beter kunnen dan hij. Hij is vatbaar voor mensen die zichzelf op een voetstuk plaatsen, en hij ondergraaft zijn eigen potentieel.

En zo komt er altijd wel een goeroe langs, al dan niet met baard, die als een puzzelstukje past op de kinderlijke behoefte die niet werd vervuld. Projectie. De goeroe is het helemaal, zo vinden zijn volgelingen. Iets waar sommige “goeroes” dankbaar gebruik van maken, door zorgvuldig hun imago te bewaken. Op een voetstuk staan maakt het slechtste in hen wakker. Ze houden kwetsbare mensen volledig in hun macht en vertellen hen wat ze moeten doen en laten. Ze maken zichzelf groot, en hun volgelingen klein. Zij zijn alwetend, de volgelingen nog maar beginners.

Op dit punt herken je de nep goeroe. Dan is er maar één goed plan: wegwezen!

In mijn werk als psycholoog heb ik ook wel eens meegemaakt dat mensen mij op een voetstuk wilden zetten. Hoe ze mij allerlei bijzondere eigenschappen wilden toekennen. Prettig vond ik dat niet, daar op dat voetstuk. Alsof ik geen gewoon, non-perfect mens meer mocht zijn: goed genoeg van mezelf.

In een goede therapie ontwikkelen de therapeut en haar cliënt zich allebei. Sterker nog: voor het gewenste resultaat voor de cliënt zijn ze afhankelijk van elkaar. Daarom hebben ze de uitdaging zichzelf te zijn. Geen imago’s, maar mensen van vlees en bloed die samen aan het werk gaan. Om die reden heb ik de gewoonte om mensen, waar dat passend is, over mezelf te vertellen. Dat waarderen ze meestal en het verhoogt het rendement van de therapie.

Dat is ook de les die ook Kumaré zijn volgelingen wil meegeven: “Find the guru within.” Vind je eigen innerlijke goeroe. Laat anderen je helpen bij je persoonlijke ontwikkeling. Vrienden, familie, leraren, kinderen, therapeuten, coaches, collega’s, trainers, mentors etc. Profiteer van alles wat ze te bieden hebben. Dat je van ze wilt leren is voor hen weer een geschenk. Probeer dingen voor jezelf uit en behoud het goede. Maar zet alsjeblieft niemand op een voetstuk. Dat ondermijnt je ontwikkeling alleen maar.

Een echte goeroe stapt zelf van zijn voetstuk af.

Hoe liep het af met Kumaré? Na een aantal maanden onthult hij de waarheid: “the great unveiling”. Kumaré scheert zijn baard af, knipt zijn haren en trekt gewone westerse kleren aan. Hoe reageren zijn de volgelingen? De meesten omarmen hem. Hij mag blijven, als gewone bijzondere jongen. Een voetstuk is niet langer nodig. Ze hebben de boodschap begrepen. Ze blijven voor altijd vrienden.

Vikram Ghandi begon zijn experiment als valse goeroe. Maar hij wordt een echte, omdat hij niet op het voetstuk blijft staan waar zijn volgelingen hem op willen zetten. Omdat hij zijn leerlingen oprecht iets waardevols wil bieden maakt hij contact met zijn innerlijke goeroe. En hij leert hen hetzelfde te doen.

Zijn les? Er is geen wezenlijk verschil tussen de goeroe en je ‘Zelf’. Echte goeroes weten dat. Zijn volgelingen bereiken allemaal, zonder uitzondering, grote persoonlijke groei. Hun leven verandert totaal.

Hier vind je de link naar de officiele trailer op YouTube

 

Vermijding als de belangrijkste oorzaak van psychische problemen (en de relatie met pesten)

Steeds meer mensen hebben last van angsten en depressieve gevoelens. Hoe komt dat toch? Wat maakt dat verslaving steeds vaker voorkomt? Wat drijft ons om ...
Lees meer →

Schaamte

Ik heb het mooiste beroep van de wereld. Echt. Dat ik mee mag kijken, voelen en denken in de persoonlijke wereld van een ander vind ...
Lees meer →

Pesten op de werkvloer, dat overkomt jou niet. Of toch wel?

Ze regeerde als een dictator over dat secretariaat. Terwijl ze officieel geen bal te zeggen had. Ongelofelijk. Toen ik eenmaal in haar web zat, was ...
Lees meer →

5 Liefdestalen om van Kerst ècht een feest te maken

Kerstmis. Iedereen gezellig en liefdevol met elkaar, prachtige versieringen, lekker eten, mooie muziek, cadeautjes, goede doelen. Met recht genieten van the spirit of Christmas… Of ...
Lees meer →

Hoe ‘over de streep’ gaan de wereld verbetert

Vorige week zag ik een engel. Nee, niet zo een met vleugels. Deze was van vlees en bloed. Sterker nog, ik zag er niet één. ...
Lees meer →

Wat George W. Bush ons leert over onveilige hechting(sstijlen)

‘Ze houdt gewoon niet meer van me.’ Ik zie de pijn in zijn ogen, volledig overtuigd van zijn gelijk. Terwijl ik zeker weet dat hij ...
Lees meer →

Veilige hechting als geheim ingrediënt van liefdevolle relaties

Vind jij relaties ook zo ingewikkeld? Laat me je dan een geheimpje vertellen. Iets dat geldt voor alle relaties. Die met je kind, met je ...
Lees meer →

Trauma: hoe dieren verwerken en wat wij daarvan kunnen leren

Een flits in de achteruitkijkspiegel. Een BMW komt met een rotgang dichterbij. Dat was het dan, schiet het door haar heen, dit is het einde. ...
Lees meer →

Mildheid: 10 manieren om lief voor jezelf te zijn, of je dat nou verdient of niet

Deze week had ik zo’n dag. Zo eentje waarop je denkt: laat ze toch allemaal de rambam krijgen. Het gebeurt als je even niet oplet. Je ...
Lees meer →

Pesten: je gaat er heus niet dood van

Weg moet ze. Weg. Ze is te lelijk. Te saai ook. Ze voelt zwaar door het grote verdriet dat ze al zo lang met zich ...
Lees meer →

Hoe je als introvert je imago kunt opkrikken terwijl je toch jezelf blijft

Op een feestje zie je het meteen. Het verschil tussen de ene soort en de andere. Lisa staat altijd in het middelpunt van de belangstelling. ...
Lees meer →

Wat de zorgverzekeraar je niet vertelt: 5 tips om geld over te houden

Na de proefrit weet ik het zeker. Ik wil ‘m: een Tobato. Zalige wegligging. Trendy design. Lekker pittig, en toch veilig en zuinig. Ik loop ...
Lees meer →

Angst

Een gil. Ik kijk om. Een groepje mensen bij elkaar, rond een plek op het ijs. Snel schaats ik terug. Ik zie een zwart gat in ...
Lees meer →

Boos? Vertel je moeder dat ze naar de pomp kan lopen

Komt bij jou ook wel eens stoom uit je oren? Ook wel eens zó razend dat je zin hebt om te meppen? Ik heb dat ...
Lees meer →

2 gedachten over “Hoe je in no time een goeroe kunt worden”

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven